7 skoków rozwojowych, jakie występują w ciągu pierwszego roku życia dziecka
Nie są to okresy związane z rozwojem fizycznym, ale rozwojem układu nerwowego czyli psychicznym. Rozwoj mózgu i systemu nerwowego sprawia, że dzieci poddawane są jeszcze wiekszym bodzcom, doznaniowym niz dotychczas. Stad stres, trudnosci w zasypianiu i ogolny niepokoj. Nie martw sie, to potrwa ok tygodnia. Kazdy skok poprzedzony jest bezposrednio okresem, kiedy dziecko jest marudne, ma problemy ze spaniem i wymaga wiecej uwagi od rodziców. Moze niekiedy sie wydawac, ze dzieci nawet cofnely sie w swoim rozwoju, natomiast, gdy nastepuje sam skok czesto ma sie wrazenie, ze dziecko nauczylo sie wielu nowych rzeczy doslownie przez jedna noc. Na poczatku okresy sa krótkie, moga trwac pare dni a im dziecko jest starsze, tym okresy te sa dluzsze. Uwaga: dzieci urodzone np. 2 tyg pozniej przechodza swoj skok 2 tyg wczesniej i odpowiednio dzieci urodzone wczesniej przechodza to pozniej. Wszystko zwiazane jest z rozwojem mozgu dziecka.
Okresy skokow:
5 tygodni (wrazenia)
7-9 tygodni (wzory)
11-12 tygodni (niuanse)
14-19 tygodni (wydarzenia)
22-26 tygodni (relacje- lek separacyjny)
33-37 tygodni (kategorie)
41-46 tygodni (sekwencje)
Jakie sa symptomy kolejnego skoku? Przewaznie dziecko „chce z powrotem do mamy”, zaczyna byc marudne, wymaga ciaglej uwagi, gorzej je, gorzej spi lub nagle przestaje robic to czego sie juz nauczylo tak jakby cofalo sie w swoim rozwoju. Taki kryzys jest dla mamy i dziecka bardzo stresujący bo z punktu widzenia dzidzi nagle wszystko się w jego światku zmienia i jest przestraszone, stąd to wiszenie na mamie i cycku- bo tam czuje się najbezpieczniej. Mamy czują się sfrustrowane ciągle płaczącym dzieckiem, i nie rozumieją co się z nim dzieje.
Skok w wieku 5 tygodni Dziecko zaczyna byc bardziej uwazne i ”obudzone”, wszystkie zmysly sa wrazliwsze niz wczesniej. Od tej pory dziecko slyszy, widzi czuje zapach i smak zupelnie inaczej niz dotad i to moze sie mu wydawac niezrozumiale i przerazajace. Jedynym sposobem wyrazenia tego strachu jest krzyk i placz oraz szukanie bezpieczenstwa w ramionach rodziców.
Nowe umiejetnosci:
Patrzy slucha uwazniej i dluzej
Jest bardziej swiadome dotyku, zapachów
Usmiecha sie po raz pierwszy lub czesciej niz przedtem
Uklad pokarmowy moze funkcjonowac lepiej np dzecku odbija sie rzadziej, rzadziej wymiotuje
Moze plakac prawdziwymi lzami po raz pierwszy
8 tydzień Dziecko zaczyna rozróżniać wzory w dźwiękach, zapachach i smaku, zauważa, ze jego dłonie należą do niego i jakie to uczucie gdy trzyma sie rece ponad glowa czy przed sobą. Dziecko zaczyna mieć kontrolę nad swoimi ruchami ale nadal są one nieskoordynowane.
Nowe umiejetnosci:
Podnosi glowe
Przekreca sie ze strony na brzuch i plecy
Kopie nózkami i macha raczkami
Chce siedziec na Twoich kolanach
Dotyka przedmiotów
Próbuje złapac przedmiot
Trzyma przedmiot
Patrzy na ludzi wokół
Patrzy na wyraz twarzy
Patrzy na przedmioty, które sie świecą
Wydaje krótkie dźwieki i słucha siebie samego
Lubi słuchać piosenek
Nie wszystkie dzieci umieja robic to wszystko – rózne dzieci preferuja rózne czynnosci i róznie intensywnie je cwiczą.
12 tydzień
Jak wcześniej możesz zauważyc, że dziecko jest bardziej krzykliwe, marudne, spi i je gorzej lub jest cichsze niz przedtem. W wieku 12 tygodni dziecko wkracza w swiat zniuansowany: dziecko uczy sie rozumiec delikatne różnice i zachowywac sie zróżnicowanie. Może np. słyszec róznice w tonie głosu, zauważac jak zmienia sie światlo w pokoju, kiedy slonce skryje sie za chmure. Zauważysz, że ruchy dziecka są bardziej miękkie kiedy wyciaga rączki, by coś schwycić lub gdy odwraca głowe śledzac jakis ruch.
Nowe umiejętnosci:
Potrafi skoordynowac ruchy oczu i glowy sledzac ruch
Podnosci sie do pozycji siedzacej trzymajac sie Twoich dloni
Odpycha sie obiema nózkami lezac w foteliku lub na kocu
Łapie przedmioty obiema raczkami
Wklada wszystko do buzi
Oglada i bawi sie rączkami
Zauważa, że może piszczeć i zmienia ton glosu
Robi bąble ze śliny
Wyraźnie daje do zrozumienia, że jest znudzone gdy np - zbyt dlugo patrzy na ta sama zabawke
19 tydzień
Marudne okresy zaczynaja byc coraz dluzsze, moga trwac az do 6 tygodni i zacząć sie juz w 14-tym tygodniu. Dziecko zaczyna rozumieć zdarzenia, w sensie krótkich sekwencji przechodzących z jednego w inny wzór. Innymi słowy moze np nauczyc sie wyciagnac reke po zabawke, zlapac ja jedna reka, potrzasnac, przekrecic i wlozyc do buzi. Inny przyklad to fakt, ze dziecko moze laczyc dzwieki w sekwencje – np mamama, tatata.
Nowe umiejetnosci:
Przekreca sie z pleców na brzuch lub odwrotnie
Próbuje raczkowac
Podpiera się na rękach i podnosi tulów
Lubi ruszać ustami, wypina jezyk
Może wziąć przedmiot do jednej reki i przelożyc go do drugiej
Wkłada rzeczy, reke mamy, taty do buzi, zeby je zbadac, ugryzc
Próbuje uderzać zabawkami o stól
Zrzuca swiadomie zabawki na podloge
Szuka rodziców
Reaguje na własne odbicie w lustrze radością lub strachem
Reaguje na wlasne imie
Rozumie słowa
Wymawia nowe dzwieki vvv,sss, zzz, rrr itd
Używa spółgłosek
Wyciąga rece, gdy chce by je podnieść
Cmoka ustami, gdy jest glodne
Odpycha butelke/piers gdy sie naje
Moze przesadnie reagować np zakasłac jeszcze raz gdy rodzice zareagowali na poprzednie zakasłanie
26 tydzień
Okres marudzenia moze zacząć się już około 23 tygodnia i trwać około 4 tygodni. Typowe dla tego okresu jest na przyklad to, ze dziecko zle spi i wydaje sie miec koszmary senne, jest nieśmiale w stosunku do obcych, nie ma apetytu, nie chce, zeby zmieniac mu pieluche czy ubranie. Dużo sie teraz dzieje – dziecko zaczyna widzieć i rozumieć różne relacje/stosunki. Zauważa fizyczną odleglość pomiedzy przedmiotami i pomiedzy ludzmi. Pierwszą rzeczą, która dziecko zauwaza i na co reaguje jest odleglość pomiedzy nim samym a rodzicami. Świadomość, że mama i tata niebezpiecznie zwieksza ta odleglość a w dodatku samemu niemozna miec na to wpływu moga byc dla dziecka przerazajace. Bardzo absorbujaca i interesujaca jest obecnie obserwacja położenia róznych rzeczy wobec siebie – rzeczy moga byc w sobie wzajemnie, na sobie, pod soba itd. Dziecko zaczyna zauważać jak wpływać na rozwój wypadków, co robic żeby sie cos dzialo. Wyłącznik swiatla jest super dla tego rodzaju eksperymentów! Dziecko zaczyna zauwazac, ze niektóre rzeczy/sytuacje sa ze soba zwiazane. Np ze klucz przekrecony w dziurce w drzwiach wejsciowych oznacza, ze tata jest w domu! Dziecko zaczyna rozumiec, gdy cos jest ”nie tak” np gdy ludzie zderza sie ze soba – to moze byc zabawne – ale i przerazajace. Fizycznie dziecko zaczyna lepiej koordynowac swoje ruchy, raczkowanie idzie mu coraz lepiej. Bardzo wazne jest, by pamietac, ze dla kazdego dziecka swiat relacji bedzie innym – wlasnym- przezyciem – calkowicie opartym na tych umiejetnosciach, które dziecko zdobylo w poprzednich skokach rozwojowych.
Nowe umiejetności:
Siada samo
Chwyta male przedmioty za pomoca palca wskazujacego i kciuka
Umie uderzac dwoma przedmiotami o siebie trzymajac je w oby dłoniach
Wyjmuje zabawki ze skrzynki i wklada je do skrzynki
Przenosi wzrok z jednego obrazka na drugi w ksiazce z obrazkami
Obserwuje ruchy osoby, która sie dziwnie zachowuje
Patrzy uwaznie na szczególy np na metke przyszyta do misia
Nasladuje machanie raczka na pozegnanie
Protestuje, gdy mama czy tata wychodzi
36 tydzień
Okolo 36-40 tygodnia Twoje dziecko zaczyna zauwazac i rozumiec, ze swiat mozna podzielic na grupy. Dziecko zauwaza, ze rzeczy moga miec cechy wspólne np moga brzmiec lub pachniec podobnie.
Niektózy badacze uwazaja, ze w tym wieku zaczyna rozwijac sie inteligencja. Kiedy dziecko zaczyna dzielic swiat wedlug kategorii jego sposób myslenia zaczyna być podobny do myslenia doroslych. Dlatego zaczynamy lepiej rozumiec wlasne dzieci poniewaz myślą w podobny sposób do naszego.
Nowe umiejetnosci:
Pokazuje, ze rozpoznaje ksztalty
Pokazuje, ze uwaza, iz cos jest zabawne – za pomoca - gestów czy odglosów
Pociesza/przytula swoje zabawki
Robi miny do wlasnego odbicia w lustrze
Po raz pierwszy jest zazdrosne gdy mama lub tata przytula inne dziecko
Bierze inicjatywe do zabawy
46 tydzień
W 46 tygodniu ( 44-48 ) dziecko zaczyna znajdowac i tworzyc sekwencje za pomoca swoich zmyslów. W poprzednim skoku dziecko czesto rozbieralo przedmioty na czesci po to, by je zbadac – obecnie zacznie je w tym celu skladac – na przyklad budowac wieze z klocków zamiast rozbierac zbudowaną wieze. Twoje dziecko zaczyna laczyc zdarzenia – np zebranie swoich ubranek z podlogi i wlozenie ich do kosza na brudna bielizne. Zauwazysz, ze dziecko zaczyna rozumiec, ze niektóre zdarzenia zazwyczaj nastepuja po sobie i ze wie, jakie nastepne zdarzenie nastapi po poprzednim.
Nowe umiejetności:
Wskazuje na i chce byś nazywal rzeczy
Mówi ”nie” gdy nie chce czegoś zrobić
Umie udawać głosy zwierząt
Mówi ”mmm” gdy chce jescze jeść
Wie, co pasuje do siebie i może włożyc okrągły klocek do okrągłej dziury
Patrzy na lampę i wyciąga do niej rece, gdy naciskasz na włącznik
Próbuje rysowac na papierze
Próbuje uczyc sie chodzic pchajac np chodzik czy krzeslo
Znajduje coś do wspinania jesli chce się do czegoś dostać
Schodzi tyłem z kanapy czy schodów
Próbuje celować gdy rzuca pilka
Wyraźnie daje do zrozumienia, ze chce się z Tobą bawić i wyraźnie sie z Tobą bawi
Szuka przedmiotu, który ukryłaś
Ukrywa przedmiot samo, czeka i śmieje sie gdy go znajdziesz
Uzywa szczoteczki do zebów
Daje Ci posmakować, to, co samo je.
poza tym warto na bieżaco zagladac tutaj: http://babyonline.pl/kalendarz_rozwoju_dziecka.html
skoki rozwojowe dziecka
Czarne tygodnie oznaczają okresy marudzenia i czasem dziwnych i niezrozumiałych zachowań maluchów
Tygodnie z piorunem to „punkty kulminacyjne” czyli już wiemy kiedy z domu uciekać i nie wracać.
a podczas tygodni ze słoneczkiem mamy małego aniołka, kochanego cukiereczka zadowolonego z życia.